Το ζήτημα των καταστροφών στην αγροτική παράγωγη είναι διαχρονικά ένα κρίσιμο ζήτημα που, εκτός των άλλων, πλήττει το εισόδημα των μικρομεσαίων παραγωγών και επιτείνει το ξεκλήρισμα το οποίο επιφυλάσσουν οι κυβερνήσεις, η ΚΑΠ της ΕΕ και οι μονοπωλιακοί επιχειρηματικοί όμιλοι που δραστηριοποιούνται στο χώρο.
Μέχρι το 2011 οι αγρότες και κτηνοτρόφοι πλήρωναν στον ΕΛΓΑ, το 3% των τιμολογίων τους ως ασφάλιστρα, ένα ποσό που έφτανε περίπου 70-75 εκατ. ευρώ τον χρόνο. Ο δε κρατικός προϋπολογισμός κάλυπτε τα υπόλοιπα που κατά έτος έφταναν σύνολο περίπου τα 450 εκατ. Ευρώ χωρίς να καλύπτονται και τότε, όλες οι αιτίες και το 100%. των ζημιών.
Με πρόσχημα τα ελλείμματα του οργανισμού το 2011, άλλαξε προς το χειρότερο από την τότε κυβέρνηση ΠΑΣΟΚ, ο κανονισμός του ΕΛΓΑ με τον οποίο μείωσε δραματικά τις αποζημιώσεις, ενώ υπερδιπλασίασε τα ασφάλιστρα.
Για το αγροτικό κίνημα αποκτά προτεραιότητα η πάλη του για εξασφάλιση από το κράτος, της συνολικής προστασίας και στο 100% αποζημίωση της παραγωγής, του φυτικού και ζωικού κεφαλαίου και των υποδομών των μικρομεσαίων αγροτοκτηνοτρόφων.
ΟΙ ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ ΤΟΥ ΝΕΟΥ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΥ ΤΟΥ ΕΛΓΑ ΑΠΟ ΤΟ 2011
• Υπερδιπλασιάστηκαν οι ασφαλιστικές εισφορές από 70-75 εκατομ. ευρώ σε 170-175 εκατ. ευρώ το χρόνο.
• Καμιά κυβέρνηση δεν έδωσε ούτε ένα ευρώ στον ΕΛΓΑ πάρα την πρόβλεψη του νέου κανονισμού για 20% κρατική συμμετοχή επί της ασφαλιστικής εισφοράς των αγροτών στον προϋπολογισμό του ΕΛΓΑ ( περίπου 30-35 εκατ. Ευρώ τον χρόνο).
• Με αυτό τον τρόπο ο ΕΛΓΑ που είναι κρατικός οργανισμός, όχι μόνο λειτουργεί πλήρως ανταποδοτικά αλλά ακόμη χειρότερα, αφού με αυτά τα χρήματα καλύπτονται εκτός από τις αποζημιώσεις και οι πάγιες ανάγκες του ΕΛΓΑ, τα λειτουργικά έξοδα του, η μισθοδοσία των υπαλλήλων, τα έξοδα κίνησης, ενοίκια, τηλέφωνα κλπ, αλλά και 30 ακόμη εκατομ. ευρώ που πάνε στις μνημονιακές υποχρεώσεις της κυβέρνησης.
• Έτσι, από τα 175 εκατομ. Ευρώ των αγροτικών εισφορών, διατίθενται για αποζημιώσεις μόνο τα 125 εκατ. ευρώ ως ανώτατο ποσό τον χρόνο, περίπου στο ¼ του ποσού που δίνονταν ως το 2011 και ενώ οι ζημιές έχουν πολλαπλασιαστεί τα τελευταία χρόνια. Αν το ύψος των ζημιών ξεπερνάει αυτό το ποσό τότε υπάρχει οριζόντια περικοπή στους δικαιούχους παραγωγούς.
• Με τον νέο κανονισμό ζούμε τον παραλογισμό να πληρώνουμε ασφαλιστικές εισφορές με βάση τις δηλώσεις ΟΣΔΕ και τα στρέμματα καλλιέργειας χωρίς να ξέρουμε αν θα έχουμε παραγωγή, αν θα την πουλήσουμε και σε ποια τιμή, αν θα πληρωθούμε από εμπόρους και βιομηχανίες. Σε πολλές περιπτώσεις δεν υπάρχει παραγωγή λόγω καιρικών φαινομένων, που ο ΕΛΓΑ δεν αποζημιώνει και έτσι ο αγρότης και σε πολύ χειρότερη μοίρα ο κτηνοτρόφος, πληρώνουν ασφαλιστικές εισφορές χωρίς να έχουν εισόδημα και χωρίς να αποζημιώνονται από την ζημιά που υπέστησαν.
• Υπάρχουν τεράστια κενά στην στελέχωση του ΕΛΓΑ με μόνιμο, ειδικευμένο επιστημονικό δυναμικό. Αποτέλεσμα, οι μεγάλες χρονικές καθυστερήσεις στην εκτίμηση των ζημιών και στην αποζημίωση τους. Είναι ψέμα ο ισχυρισμός της κυβέρνησης και του ΕΛΓΑ ότι σε 6 μήνες δίνονται αποζημιώσεις, αφού συνήθως οι καθυστερήσεις αγγίζουν ή και υπερβαίνουν τους 12 μήνες.
• Ο στόχος τους είναι η παράδοση τμήματος ή του συνόλου της ασφάλισης της παραγωγής σε ιδιωτικές ασφαλιστικές εταιρείες που θα αυξήσουν ακόμη περισσότερο τις εισφορές και θα δίνουν μικρότερες αποζημιώσεις.
Η αντιμετώπιση των φυσικών καταστροφών, των ασθενειών κλπ, δεν μπορεί να αποτελεί ατομική ευθύνη κάθε αγροτοπαραγωγού, ούτε πηγή κερδών για τις ιδιωτικές ασφάλειες. Οι μικρομεσαίοι αγροτοκτηνοτρόφοι πρέπει να αγωνιστούν για τη δημιουργία των προϋποθέσεων, ώστε με ευθύνη του κράτους, που θα έχει στην κατοχή του και θα διαθέτει τα συγκεντρωμένα μέσα παράγωγης, τις απαραίτητες υποδομές προστασίας από φυσικές καταστροφές, ασθένειες και ζωονόσους, αξιοποιώντας την επιστήμη, να εξασφαλίζει την προστασία της παραγωγής ώστε να ελαχιστοποιούνται οι ζημιές, δίνοντας βάρος στην πρόληψη.
Λαμβάνοντας υπόψιν όλα τα παραπάνω σε σχέση με τον ΕΛΓΑ να μιλήσουμε λίγο πιο συγκεκριμένα για το τι συμβαίνει στην ευρύτερη περιοχή του ν. Πέλλας που μας αφορά περισσότερο.
Ξεκινώντας από τα κεράσια. Είχαμε τεράστιες ζημιές από τις παρατεταμένες βροχοπτώσεις ακριβώς απάνω στην ωρίμανση αλλά και από ισχυρές χαλαζοπτώσεις. Σε μια τέτοια χρονιά όπου θα περίμενε κανείς (βάση του μοντέλου ανάπτυξης που ευαγγελίζονται όπου η προσφορά και η ζήτηση διαμορφώνουν την τιμή) κάποιες καλύτερες τιμές, έχουμε την παράδοση των προϊόντων μας σε πολύ χαμηλές ή ακόμα χειρότερα με ανοικτές τιμές. Με την ίδια σχεδόν τιμολογιακή λογική έγινε και η συγκομιδή του βερίκοκου.
Εν συνεχεία είχαμε το ξεκίνημα των πρώιμων ροδάκινων με πάρα πολύ χαμηλές τιμές. Εδώ αξίζει να σημειωθεί ότι το παραπάνω μοντέλο ανάπτυξης στο οποίο αναφερθήκαμε βρίσκει την τέλεια εφαρμογή του. Με διάφορες λοιπόν δικαιολογίες (μεγάλη ποσότητα ροδάκινου, χαμηλή ποιότητα καρπού κ.τ.λ.) καταλήξαμε για μια ακόμη φορά να δωρίσουμε το αγροτικό μας προϊόν. Για όσους γνωρίζουν τα παραπάνω είναι ο προπομπός αυτών που θα ακολουθήσουν.
Δεν είμαστε μάντεις κακών μαντάτων αλλά η εμπειρία τόσων δεκαετιών μας έχει δείξει ότι η συνέχεια του καλοκαιριού θα είναι ακόμα πιο δύσκολη. Πλησιάζει η έναρξη συγκομιδής του βιομηχανικού ροδάκινου και ήδη κάποιοι έχουν αρχίσει να ακονίζουν τα μαχαιριά τους. Προειδοποιούμε όλους τους αγρότες να είναι σε εγρήγορση. Δεν πρέπει να πέφτουμε σε παγίδες και να πιστεύουμε λόγια εκείνων που τα τελευταία χρόνια μας οδηγούν με μαθηματική ακρίβεια στο ξεκλήρισμά μας.
Δίπλα σε όλα αυτά και χωρίς να θέλουμε να διαχωρίσουμε το ένα με το άλλο διότι εμείς έχουμε ως αρχή ότι τα συμφέροντα του μικρομεσαίου αγρότη είναι ίδια με τα συμφέροντα των μικρομεσαίων κτηνοτρόφων, συναντάμε συναδέλφους κτηνοτρόφους με απλήρωτο το γάλα τους τελευταίους 4 και πλέον μήνες. Παρατηρούμε την τιμή του κρέατος να κατρακυλάει σε εξευτελιστικά επίπεδα την ίδια στιγμή όπου οι γαλακτοβιομηχανίες πολλαπλασιάζουν τα κέρδη τους σε περίοδο κρίσης (όπως χαρακτηριστικά λένε) και τα super market πλημμυρίζουν την αγορά με πάμφθηνα αμφιβόλου ποιότητας και προέλευσης κρέατα.
Συνοψίζοντας και έχοντας έως δεδομένα τις πολικές θερμοκρασίες του Ιανουάριου, τους παγετούς του Μαρτίου αλλά και του Απριλίου. Τις χαλαζοπτώσεις και τις βροχοπτώσεις του Μαΐου. Και με τελευταία αναφορά σαν κερασάκι στην τούρτα τον έντονο αέρα που ακολούθησε τον τελευταίο καύσωνα το προηγούμενο σαββατοκύριακο
ΑΠΑΙΤΟΥΜΕ:
• Άμεση απάντηση τοποθέτηση του ΕΛΓΑ για την στάση που θα κρατήσει απέναντι στα παραπάνω φαινόμενα.
• Να ληφθούν όλα τα αναγκαία μετρά προκειμένου να γίνουν άμεσα εκτιμήσεις για τις συνολικές ζημιές.
• Να αποζημιωθούμε επιτέλους δίκαια και έγκαιρα για το 100% των ζημιών
ΠΑΛΕΥΟΥΜΕ ΚΑΙ ΔΙΕΚΔΙΚΟΥΜΕ:
Άμεση αλλαγή του κανονισμού του ΕΛΓΑ ώστε να εξασφαλίσει την αναγκαία και επαρκή κρατική χρηματοδότηση που θα ασφαλίζει και θα αποζημιώνει στο 100% την παραγωγή και το κεφάλαιο από όλους τους φυσικούς κινδύνους και νόσους.
Προσλήψεις μόνιμου προσωπικού με εκπαίδευση και επιστημονική κατάρτιση για άμεσες και δίκαιες εκτιμήσεις και αποζημιώσεις.
Κατάργηση των ΠΣΕΑ (τώρα ΚΟΕ) που αποζημιώνουν με ψίχουλα την παραγωγή και το κεφάλαιο μετά από 3 και πάνω χρόνια.
Να καταργηθούν οι αυξήσεις των τελευταίων χρόνων στις ασφαλιστικές εισφορές.
Να χρηματοδοτηθούν στο σύνολο τους έργα υποδομής για την ασφάλεια της παραγωγής από φυσικούς κινδύνους, επίγεια και εναέρια αντιχαλαζική και αντιπυρική προστασία, αντιχαλαζικά δίχτυα, για τον παγετό, αντιπλημμυρικά έργα κλπ. Με αυτό τον τρόπο θα ελαχιστοποιηθούν οι ζημιές που καλείται να αποζημιώνει ο ΕΛΓΑ.
Δημοσιεύτηκε στις 7 Ιουλίου, 2017
