Μεγάλο εκνευρισμό έχουν προκαλέσει στο επικοινωνιακό επιτελείο του πρωθυπουργού όλα όσα συνέβησαν με το νομοσχέδιο για την προστασία της α' κατοικίας.
Και αυτό γιατί η άτακτη υποχώρηση του οικονομικού επιτελείου σε όλες τις απαιτήσεις των δανειστών «κονιορτοποίησε» το αφήγημα της κυβέρνησης περί εξόδου από τα μνημόνια και ανάκτησης της ιδιοκτησίας και της πρωτοβουλίας για τον σχεδιασμό της οικονομικής πολιτικής. Αφήγημα που η κυβέρνηση θέλει -ή καλύτερα θα ήθελε- να το χρησιμοποιήσει σαν προεκλογικό όπλο.
Ακόμα και οι απειλές περί μονομερούς ενέργειας που ακούστηκαν την περασμένη εβδομάδα φάνηκαν να είναι μια «πιστολιά στον αέρα», χωρίς κανένα περιεχόμενο, αφού τελικά η κυβέρνηση υποχώρησε και αποδέχθηκε όλα όσα ζητούσαν οι δανειστές, με συνέπεια το τελικό αποτέλεσμα να χαρακτηρίζεται από έμπειρους περί τα οικονομικά αναλυτές ως «μια τρύπα στο νερό».
Ακόμα χειρότερα για την κυβέρνηση, η τελική ρύθμιση δεν αφήνει στην κοινή γνώμη καμία αμφιβολία για το ποιος κάνει κουμάντο στη χάραξη της οικονομικής πολιτικής, καθώς και για τα πολύ περιορισμένα περιθώρια της κυβέρνησης να προωθήσει τον δικό της σχεδιασμό. Με δυο λόγια: Εξοδος από την αυστηρή μνημονιακή επιτήρηση; Next year...
Η σκληρή διαπραγμάτευση που είχε υποσχεθεί η κυβέρνηση Τσίπρα για το εμβληματικό για την Αριστερά θέμα της προστασίας της πρώτης κατοικίας κατέληξε σε μια εφ' όλης της ύλης υποχώρηση, με αποτέλεσμα μόνο τύποις να μιλάμε πλέον για «νέο νόμο Κατσέλη». Αφού οι δανειολήπτες που θα μπορέσουν να προστατευθούν με τις νέες διατάξεις δεν ξεπερνούν τις μερικές χιλιάδες. Είναι τόσο πολλά τα φίλτρα και οι «κόφτες» που επέβαλαν οι δανειστές, θέλοντας να εξυγιάνουν το χαρτοφυλάκιο των τραπεζών και να τελειώσουν με το θέμα των στρατηγικών κακοπληρωτών, που ο νέος νόμος στερείται κάθε περιεχομένου.
Το όπλο της δόσης της 970 εκατομμυρίων
Ακόμα και το όπλο που χρησιμοποιήθηκε από τους δανειστές θυμίζει τις παλιές διαπραγματεύσεις με την τρόικα. Κάθε φορά που και οι παλαιότερες κυβερνήσεις προσπαθούσαν με επιμονή και επίδειξη «τσαμπουκά» να επιβάλουν στους δανειστές τις δικές τους απόψεις, η διαπραγμάτευση κόλλαγε στην δόση. Οσο δεν υπήρχε συμφωνία, οι δανειστές δεν έδιναν το «πράσινο φως» για την εκταμίευση της εκάστοτε δόσης που τόσο πολύ είχε ανάγκη το δημόσιο ταμείο.
Ακριβώς το ίδιο έγινε και αυτή τη φορά, γυρίζοντας τον χρόνο πίσω. Όταν οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι είδαν ότι η κυβέρνηση επιμένει και δεν βρίσκεται εύκολα συμβιβαστική λύση, επιστράτευσαν τη δόση των 970 εκατομμυρίων ευρώ που έχει λαμβάνειν η Ελλάδα από τα κέρδη των ομολόγων των κεντρικών τραπεζών της Ευρώπης.
Και μπορεί αυτή τη φορά τα χρήματα να μην είναι απολύτως αναγκαία για τα δημόσια ταμεία, αλλά το μήνυμα που θα έστελνε η Ελλάδα στις αγορές θα ήταν καταστροφικό. Οτι δηλαδή επιστρέφει στις παλιές συνήθειες και προκαλεί την αντίδραση των δανειστών. Έτσι αναγκάστηκε να σαλπίσει ισπανική υποχώρηση και να δεχθεί όλες τις απαιτήσεις των δανειστών. Η έξοδος από την μνημονιακή επιτήρηση έχει ακόμα δρόμο πολύ.
Ελάχιστοι οι τυχεροί των νέων ρυθμίσεων
Έτσι, όσοι νόμιζαν ότι θα μπορέσουν να «κουρέψουν» με συνοπτικές διαδικασίες το κόκκινο δάνειό τους, μπαίνοντας απλώς στο νέο πλαίσιο προστασίας, μάλλον θα απογοητευτούν.
Οι ελάχιστοι δανειολήπτες που τελικά θα μπορέσουν να περάσουν το κατώφλι του νέου πλαισίου θα πρέπει να καταβάλουν το 120% της εμπορικής αξίας της κατοικίας τους. Τι σημαίνει πρακτικά αυτό; Ότι αν κάποιος έχει ακίνητο εμπορικής αξίας 100.000 ευρώ, θα πρέπει να εξοφλήσει υπόλοιπο δανείου έως 120.000 ευρώ. Δηλαδή δεν υπάρχει κανένα κούρεμα δανείου αν το υπόλοιπο της δόσης είναι μικρότερο από 120.000 ευρώ.
Και σαν να μην έφθανε αυτό, η εμπορική αξία είναι η αξία που έχει καταχωριστεί στις τράπεζες. Που φυσικά είναι πολύ μεγαλύτερη από τις τρέχουσες τιμές. Αποτέλεσμα; Αυτό που απαιτούσαν οι δανειστές και το οποίο η κυβέρνηση αναγκάστηκε να αποδεχθεί. Οι ωφελημένοι από τις ρυθμίσεις θα είναι ελάχιστοι.
Οι δανειστές επέβαλαν την άποψή τους και στα επιχειρηματικά δάνεια
Το ίδιο συνέβη και με τα επιχειρηματικά δάνεια, που η κυβέρνηση θέλησε να το περάσει ως δική της επιτυχία στη διαπραγμάτευση. Και σε αυτό το σημείο του νομοσχεδίου οι δανειστές επέβαλαν τους δικούς τους όρους, τους οποίους η κυβέρνηση αναγκάστηκε να αποδεχθεί. Και έπεσε η αξία των ακινήτων που μπαίνουν στη ρύθμιση -στα 175.000 ευρώ- και μπήκε «κόφτης» για το υπόλοιπο του δανείου στα 100.000 ευρώ. Υπολογίζεται ότι οι επιτηδευματίες που μπορούν να υπαχθούν στο νέο πλαίσιο θα φτάσουν με βία τους 20.000, ενώ μένει να διαπιστωθεί εάν η εκτίμηση της ΤτΕ για περίμετρο προστασίας στα 8,5 δισ. ευρώ συνεπάγεται τον αποκλεισμό της συντριπτικής πλειονότητας των επιχειρηματικών δανείων
Τέρμα το «δεν πληρώνω»
Την ίδια στιγμή, και οι υποσχέσεις της κυβέρνησης ότι τα κόκκινα δάνεια δεν θα περάσουν στα «κοράκια» των funds αποδεικνύονται κενές περιεχομένου, αφού μέσα στο 2019 κόκκινα δάνεια συνολικού ύψους άνω των 60 δισ. ευρώ θα περάσουν από τις ελληνικές τράπεζες σε ξένους επενδυτές.
Ήδη έχουν πουληθεί ή τιτλοποιηθεί δάνεια ύψους 16 δισ. ευρώ και η διαδικασία θα προχωρήσει με μεγάλη ταχύτητα έως το τέλος του έτους, ώστε οι τράπεζες να εξυγιάνουν τους ισολογισμούς τους και να χρηματοδοτήσουν πάλι την οικονομία.
Δημοσιεύτηκε στις 29 Μαρτίου, 2019
